Sztuka destrukcji

Pojęcie sztuki destrukcji wywodzi się z koncepcji Gustawa Metzgera, który był Żydem, realnym świadkiem destrukcji którą sam przeżył. Metzger napisał 5 manifestów w latach 1959 – 1964, w których sztuka samo-destrukcji jest zarazem podstawą sztuki destrukcji. W manifeście z 1959 roku destrukcja staje się społecznym i estetycznym fenomenem, dla którego Metzger formułuje teorie i tworzy praktyczne podstawy:

  • sztuka samo-destrukcji jest w głównej mierze formą sztuki publicznej dla społeczeństw industrialnych
    samo-destrukcyjne malarstwo, rzeźba i konstrukcja jest całkowitą jednością idei, formy, koloru, metody i synchronizacji procesu dezintegracji
  • sztuka samo-destrukcji może być tworzona poprzez naturalne siły, tradycyjne techniki malarskie i technologię
  • rozszerzony dźwięk procesu samo-destrukcji może być elementem całościowej koncepcji
  • artyści mogą współpracować z naukowcami i inżynierami
  • sztuka samo-destrukcji może być produkowana seryjnie i montowana fabrycznie
  • samo-destrukcyjne malarstwo, rzeźba i konstrukcja maja własne życie różniące się momentami i latami. (…)
German performance artist Gustav Metzger, founder of the Auto-Destructive school of art, wears a gas mask whilst painting three nylon curtains with hydrochloric acid, causing them to disintegrate, 3rd July 1961. The performance takes place on London’s South Bank. (Photo by Keystone/Hulton Archive/Getty Images)

Metzger wyobrażał sobie konstrukcje stojące w publicznych miejscach mające wszelkie warunki i przesłanki by ulec samozniszczeniu w ciągu okresu od kilku sekund aż do 20 lat. Podkreśla się tu czasowość owej sztuki destrukcji, nie jest ona trwała. Ma ona być stałym przypomnieniem destrukcji, jej przestrzennych i czasowych procesów. Czasowość destrukcji powoduje konfrontacje świadomości z cyklem tworzenia i destrukcji zarówno w naturze jak i w artefaktach kultury i wytworach technologicznych. Czasowość jest też związana na marginesie z decyzją Metzgera o rezygnacji z jakichkolwiek przynależności do jakiejś narodowości od roku 1948 (tego typu stan jest określany przez Paula Virilio jako jeden z warunków czystej wojny, czyli wszelkie zniknięcie bez śladu, bez poczucia związków z jakimkolwiek narodem, odmowa przyjęcia praw, obywatelstwa, konstytucji).

W jednej z jego prac „South Bank Demonstration” of July 3 (1961) Metzger prysnął kwasem na trzy płótna w kolorach: białym, czarnym i czerwonym nawiązującymi do Malewicza i rosyjskiego suprematyzmu. Wszystkie płótna w zetknięciu się z kwasem w ciągu kilku sekund się zdematerializowały. Jest to nawiązanie też do wojny, gdyż używa on substancji służących do destrukcji. Sztuka samo-destrukcyjna jest transformacją technologii w sztukę publiczną zdaniem Metzgera.

Metzger Gustav Manifest sztuki destrukcji 1961